Uzun zamandır değinmek istediğim bir konu. Başlığı yazarken de çok düşünmedim ve düşüncemi yansıtan bir başlık oldu. Lise yıllarımda bu show dünyasına tanık olmuştum. Önce yüksek kazanç vaadiyle ilgi çekip ardından şehrin 5 yıldızlı hoteli ya da lüks mekanlarında toplantılarını gerçekleştirip akıllarınca insanları büyülemeye çalışıyorlardı. Günümüzde bile halen azımsanamayacak sayıda insan, bu networkün içinde olduğuna göre büyüleme konusunda başarısız olmamışlar.
İncelenmesi gereken asıl meselede bence bu. Benim “vizyonsuz insanlar” olarak betimlediğim kişiler bu işin peşine neden gider? Yaşamışcasına anlatılan başarı hikayeleri(!) mi etkiliyor? Kısa yoldan para kazanma ihtimali mi? İçlerinde, özellikle oluşumun tepesindeki insanlar yüksek kazançlara ulaşmış olabilirler. Temel mantıkta da oluşumun tepesindeki kişilerin paraya farklı isim düşünmeye başladığı sistem. Bir zamanlar titan saadet zinciri olarak adlandırılmış ve sistemin oyuncularının sonu hazin bitmişti. Günümüzdeki sistemlerde ise ürün/hizmet satarak olayı yasallaştırmış ve makyajlanmış, yapılabilir bir ticaret modeli geliştirilmiş durumda.
Sorgulanması gereken bence sistem değil zaten. Sisteme katılan kişi. Sonuçta doğrudan olmasa bile piyasa değeri 1 birim olan bir ürünü veya hizmeti 10 birime satın alarak(!) -kaybetme ihtimalini ve riskini de göze alarak- sisteme bir miktar para vermektedir.
Kimisi işlevi olmayan web sitesi satıyor, kimisi de kozmetik ürünleri. Mantık aynı. Yayılımı iyi organize ediyor olacaklar ki inanan ve işi pazarlayan bir çok kişi kafelere konuşlanmış durumdalar. Etrafımda, elindeki son kuruşunu bu işe yatırarak umut bağlayıp hüsranla sonuçlanan bir çok hikaye var.
Sistemin ABD’de ya da Avrupa’da 21. YY’un sistemi olarak tanımlanıyor dense de ülkemizde sistemi para odaklı düşünerek, dürüst olmayan ticarete dönüştüren sistemler yüzünden ben saçmalık olarak nitelendirdim. Zaten amacınız ürünün satılması değil networkü büyütmek. Sistemin ana fikri de bu.
Aslında saadet zinciri ve network marketing arasında temel farklılıklar bulunmakta. Ancak Türkiye’de bu tip sistemlerle network marketing özdeşlendiğinden ve tabir-i caizse mimlendiğinden başlıkta anlaşılabilir tanımlama yaptım.
İşin özü Yılmaz Erdoğan filminde konu ettiği bu oyun dolu sisteme girmek isteyen kişilerin iki kez düşünmesi gerekiyor.
Öyle ki binlerce şikayetin bulunduğu sistemlerden birinin sabah gazetesindeki röportajı da şaşırtıyor.
Sözlüklerde sistemi beğenenler de var illalah edende.
Son söz: Bu tip sistemlere umut bağlamak yerine, bir başkasının hayalinin figüranı olarak değil kendi hayalinizin projenizin kahramanı olun.
Bi Yorumunuzu Alırım